HLN - "Op de zwarte lijst van Rusland stond ik toch al"

Hoe zou het nog zijn met... Mark Demesmaeker (N-VA)? In een recent verleden nog getipt als de volgende burgemeester van Halle, maar sinds de laatste verkiezingen in 2018 'slechts' zetelend in de gemeenteraad. En vooral — als senator — ook terug te vinden waar weinig landgenoten willen zijn: Oekraïne. ''Ik weet dat veel Belgen het vandaag moeilijk hebben. Maar we mogen echt onze twee handjes kussen.""Amber Gys In 2004 werd Demesmaeker verkozen in het Vlaams Parlement, in 2006 werd hij schepen in Halle. En na de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 werd hij door velen gezien als de volgende burgemeester van de Mariastad. Maar hoewel zijn partij N-VA veel vooruitgang boekte met hem als boegbeeld én de grootste partij werd, kwam de sjerp net niet. Een coalitie van CD&V, Vooruit en Open Vld zette Demesmaeker buitenspel. Een bittere pil, maar vanuit het Europees Parlement kreeg Demesmaeker een reddingsboei toegeworpen. Herkozen werd hij er niet, maar intussen zetelt hij wel in de Belgische Senaat. En vanuit die hoedanigheid heeft hij Oekraïne intussen al negentien keer bezocht — zowel voor als tijdens de oorlog. In 2014 en 2015 trok hij al drie keer naar de Donbas-regio, onder meer als lid van de commissie EU-Oekraïne. En nadat hij tijdens een bezoek in 2015 verslag uitbracht bij verschillende internationale media, plaatste Rusland hem op een zwarte lijst — samen met Guy Verhofstadt (Open Vld). Van toenmalig Oekraïens president Proshenko kreeg hij dan weer de onderscheiding 'Orde van de Vrijheid', net als vier andere Europarlementsleden. Dit voor ''zijn bijdrage aan de versterking van de internationale uitstraling van Oekraïene en de steun in zijn hervormingspad"". Negentiende bezoek In april van dit jaar bezocht Demesmaeker Oekraïne een eerste keer sinds de start van de oorlog. En vorige week volgde zijn negentiende bezoek aan het land, samen met een tiental afgevaardigden uit Europa en Amerika. De organisatie was in handen van United for Ukraine, een parlementair netwerk dat intussen meer dan driehonderd parlementsleden uit Europa, Amerika, Nieuw-Zeeland en Canada samenbrengt. ''Deze keer hebben we een bezoek gebracht aan het westen van Oekraïne"", aldus Demesmaeker, die afgelopen zondag terugkeerde naar ons land. ''We trokken naar Lutsk, een stad die de jongste weken ook raketaanvallen te verduren kreeg. Van daaruit trokken we verder naar Kiev, waar we afgesproken hadden met de vicepremier en de minister van Buitenlandse Zaken."" Demesmaeker zag er ook de gevolgen van de Russische aanvallen op de energie-infrastructuur. ''De mensen vertelden me dat overleven er bijzonder moeilijk geworden is"", knikt hij. ''Ze doen het met een minimum aan stroom en staan op het randje van een humanitaire ramp. De zon schijnt er nu nog en qua temperatuur is het daar net iets frisser dan bij ons. Maar wanneer het over enkele weken bitter koud wordt, zitten ze met een groot probleem. De generatoren die ze hebben, kunnen niet voldoende energie opwekken om iedereen warm te houden. Daarom moeten we er samen met Europa en Amerika voor zorgen dat er genoeg noodgeneratoren tot in Oekraïne geraken."" Voldoende begeleiding Demesmaeker neemt dan ook onomwonden het woord 'oorlogsmisdaden' in de mond. Want het is niet alleen het gebrek aan lichten warmtevoorzieningen dat speelt. Er zijn ook de aanvallen op die infrastructuur die gestopt moeten worden, aldus de senator. ''Een volledig andere orde, maar ook aan luchtafweer is er een groot gebrek"", stipt hij aan. ''Om de raketten die de generatoren vernielen, uit de lucht te halen. Want wat we daar zien, is gewoon schrijnend. En zelfs na zoveel bezoeken, raak ik het niet gewoon. We krijgen wel voldoende begeleiding en daarnaast ook dag en nacht bewaking. Maar nog altijd nemen we een groot risico om Oekraïeners te laten zien dat we er voor hen zijn en hen willen helpen."" Sinds zondag is Demesmaeker wel weer veilig in Halle. ''Toen ik op Zaventem landde, was het even schrikken"", bekent hij. ''Van de compleet donkere steden in Oekraïne naar de volledig verlichte steden in België. En dat tijdens een energiecrisis... Heel gek om dat verschil zo te zien. Daar stond ik heel erg bij stil. We vinden overvloed hier zo normaal. En natuurlijk is het voor enorm veel mensen in België moeilijk om de crisis het hoofd te bieden. Maar in vergelijking met wat ze in Oekraïne moeten doorstaan, mogen wij onze twee handjes nog kussen. Al besef ik dat dit geen troost is voor wie het hier moeilijk heeft. Zelf ben ik vooral heel blij om terug te zijn. Dat gevoel van oprechte veiligheid heb ik enorm gemist."" AMBER GYS